Kadının çalışma hayatında yer almak istemesi yalnızca ekonomik zorunluluklar ya da aile bütçesine katkıda bulunmak için değil aynı zamanda yaşam standartlarını yükseltmek, kariyer hedefleri, toplumda prestij kazanmak ve eşinin yanında konumunu yükseltmek gibi birçok nedene bağlıdır. Neden her ne olursa olsun, aktif iş hayatı içinde olmak isteyen kadın özellikle bir anne ise yaşanacak zorluklar kaçınılmazdır. 

Çalışan annede yeterlilik endişesi

Çalışan anneler genellikle çocuklarını ihmal ettiklerini düşünerek sürekli suçluluk duymakta, çocuğuna yeterince vakit ayıramamanın endişesini yaşamaktadır. Bir yandan hayatın içinde var olmak isteyen kadın, diğer yanda annelik kimliği. Bu iki duygu arasında çatışma yaşayan anne, üzerindeki baskıyı artırarak strese girmektedir. Anneler çocuklarını evde bırakmak konusunda suçluluk duyarlar ve bunun kısa ve uzun vadeli etkileri konusunda endişe duyarlar, çünkü bu durumun gelecekte çocuklarının gelişimini etkileyebileceği kaygısı taşırlar.

Anneler yaşadıkları bu yoğun suçluluk duygusu sebebiyle işten eve döndüklerinde çocuklarının her istediğini yapma ve onları şımartma eğilimindedirler. Oysaki anneden bir ebeveyn olarak beklenilen en önemli şey çocuğuna ilgi, şefkat vermesi, kurduğu iletişim ile ‘ben değerliyim, güvendeyim, mutluyum’ duygusunu yaşamasını sağlamasıdır. Çocuklar var olduklarına dair geri bildirim isterler. Aile içindeki etkileşim çocuğun bu gereksinimini yerine getirebilmelidir. Ayrıca çocuk emniyette olduğunu bilmeye, annesine karşı yakınlık hissetmeye ihtiyacı vardır. Bütün bunların sağlanabilmesi için de 24 saate ihtiyaç yoktur. Önemli olan annenin çocuğu ile geçirdiği zamanın niteliği, onunla kurduğu iletişimin türüdür.

Araştırmalar ne diyor?

Çalışan anneler ve çocukları üzerinde yapılan araştırmaların arasında tam bir tutarlılık olmasa da, sonuçlar annenin çalışmasının çoğu zaman çocuğu olumlu yönde etkilediği şeklindedir. Çalışan anneler çocuklarını erken yaşlarda birçok konuda cesaretlendirmekte ve yönlendirmektedirler. Bu nedenle çalışan annelerin çocukları küçük yaşta kendi kendine yeten, daha bağımsız davranan bir kişilik geliştirmekte ve çevreye uyumları daha iyi olmaktadır. Aile içinde günlük aktiviteleri planlayan, organize eden ve aileye ait görevleri üstlenen çocuk birçok konuda daha başarılı olmaktadır.

Bazı çalışmaların ana sonuçları ise:

· Annenin dışarıda çalışması çocuğun gelişimini geciktirmiyor.

· Çalışan anneler ev işleri ve boş zaman faaliyetlerine  daha az zaman harcıyorlar.

· Annenin evde kalması ya da dışarıda çalışıyor olması çocuğun sosyal davranış, bilişsel yetileri ve dil gelişiminde farklılık yaratmıyor.

· Çalışan anneler izin günlerinde çocukları ile daha fazla zaman geçiriyor.

· Önemli olan annenin  çocuğu ile geçirdiği sürenin kısa ya da uzun oluşu değil, çocuğu ile geçirdiği sürenin niteliğidir.

· Annenin işinden tatmin olmaması, çocuğunun bakımı ve emniyeti konusunda endişe duyması ve çalışma şartlarının  çok ağır olması gibi faktörler çalışan anne ve çocuğu arasındaki etkileşimi olumsuz etkileyebilmektedir.

· İşinde mutlu olan ve çocuğunun bakımı konusunda endişe duymayan anneler iyi bir ebeveyn rolüne sahiptirler.

 

 Çocuğumla sağlıklı iletişimi nasıl kurarım?

Çalışan anne ve çocuk arasında sağlıklı iletişim kurabilmek için; işten eve dönen anne öncelikle çocuğu ile günü konuşmalı, onu dinlemeli, onun yapmayı istediği şeyleri yapmalı ve daha sonra günlük işlerini yapmalıdır. Anne günlük işlerini yaparken çocuğun yaşına göre küçük görevler vererek birlikte geçirdikleri zamanı daha fazla artırarak anne-çocuk arasındaki bağı da kuvvetlendirmiş olur. Anne bu şekilde hem çocuğunu hem de kendini mutlu etmiş olacaktır. Anne olmak 24 saati çocuğuyla geçirmiş olmak değil çocuğa ihtiyaç duyduğunda yanında olabileceğini her zaman onu dinleyip anlayabileceğini en önemlisi ise güven duygusunu vermesidir. Önceliklerini belirleyen ve kendini buna göre planlayan anne birçok sorunu ortadan kaldırarak mutlu bir anne-çocuk ilişkisine sahip olacaktır.

Annenin çalışması durumunda babanın da anneye destek olması, annenin çalışmasından kaynaklanan boşluğu doldurmak ve çocuğunun yeni aile düzenine uyum sağlaması için çaba harcaması gerekir.  Babanın da çocuğun sorumluluğunu hissetmesi, en azından annenin bu dönemi daha rahat atlatması için emek vermesi lazımdır.

 

ÖZEL ALİM ANAOKULU

PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK VE REHBERLİK SERVİSİ